فسخ قرارداد احداث کارخانه در حریم چغازنبیل
به گزارش مرجع مقالات، محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی کشور درباره حفاظت از حریم چغازنبیل و درخواست گزارش یونسکو، گفت: یونسکو در خصوص هر مساله یا تهدیدی که برای آثار میراث فرهنگی به وجود می آید از آن کشور (محل اثر تاریخی)، سئوال نموده و درخواست می نماید گزارشی دقیق برای آنها ارسال گردد، در این موضوع هم که آگاه شده از وزارت میراث فرهنگی سئوال نموده است.
معاون میراث فرهنگی کشور با اشاره به هماهنگی های صورت گرفته با وزارت جهاد کشاورزی، اضافه کرد: آن چه مسلم است این کارخانه در حریم درجه یک قرار گرفته است و حتما احداث آن ممنوع است، و نباید احداث شود که خوشبختانه جهاد کشاورزی قرارداد احداث را فسخ کرده و اگر هم قرار باشد دوباره آنرا انجام دهد،باید مجدد استعلام کند.
وی اظهار کرد: مطمئنم احداث مجدد این کارخانه در مکانی خواهد بود که با ضوابط وزرات میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی منطبق است، منتظر هستیم استان خوزستان بر اساس مکان یابی دیگر، محل جدید را اعلام کند تا ما نیز بر همان اساس آنالیز ها را انجام دهیم.
گزارش اولیه حریم چغازنبیل برای ارسال به یونسکو آماده شده است
طالبیان توضیح داد: گزارش اولیه برای ارسال به یونسکو آماده شده است که دستگاه های مرتبط از جمله استانداری به صورت صریح اعلام نظر کرده اند و نامه ای هم از سوی وزیر جهاد کشاورزی ارسال شده است.
شروع به ساخت یک کارخانه قند در حریم درجه یک بنای تاریخی ثبت دنیای چغازنبیل، تلخی را به کام دوستداران و مسئولان میراث فرهنگی نشاند. این خبر از جایی شروع شد که در فضا مجازی خبری منتشر شد مبنی بر این که ساخت کارخانه قندی در حریم درجه یک چغازنبیل شروع شده است.
مشهورترین و عظیم ترین زیگورات به جا مانده از دوران باستان، زیگورات چغازنبیل است، زیگورات ها جز با اهمیت ترین پرستشگاه ها هستند که تعداد آنها به 40 بنا در سراسر دنیا نمی رسد و چغازنبیل یکی از مشهورترین آن ها در دنیا است.
معبد چغازنبیل در 40 کیلومتری جنوب شرقی شهر باستانی شوش، و 35 کیلومتری غرب شهر باستانی شوشتر واقع است، این سازه در سال 1979 نخستین اثر تاریخی از ایران بود که در فهرست میراث دنیای یونسکو جا گرفت و جامعه بین المللی برای آن ارزش فوق العاده و استثنایی قایل شد.
خبرهای اخیر اما در فضا مجازی و اعتراض بعضی دوستداران میراث فرهنگی خوزستان حاکی از خطری جدی در بیخ گوش این بنا دنیای است؛ به گفته علاقمندان میراث فرهنگی ساخت یک کارخانه قند آن هم در حریم درجه یک چغازنبیل می تواند ضربه جبران ناپذیری به آبروی میراث فرهنگی در ایران در برابر یونسکو وارد کند.
میراث دنیای یونسکو مجموعه مکان های فرهنگی یا طبیعی ثبت شده در سازمان دنیای یونسکو است که به صورت فهرستی توسط کمیته میراث دنیای این سازمان برگزیده شده و می شوند؛ سایت هایی که در فهرست میراث دنیای قرار می گیرند بر اساس کنوانسیون حفاظت از میراث دنیای فرهنگی و طبیعی متعلق به تمام انسان های زمین، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاص، محسوب می شوند و دولت ها موظف به حفظ و نگهداری این آثار هستند.
معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور پیشتر با بیان این که یونسکو درباره تهدید حریم چغازنبیل درخواست گزارش کرده است، گفت: منتظر قطعی شدن جابه جایی محل کارخانه قند از حرایم چغازنبیل هستیم تا به صورت رسمی به یونسکو پاسخ بدهیم.
با چهار پرونده میراث ناملموس در اجلاس سال جاری رکورد داریم
طالبیان همچنین در بخش دیگری از این گفت وگو با اشاره به 4 پرونده میراث ناملموس ایران برای ثبت دنیای، گفت: اجلاس کمیته میراث دنیای ناملموس از فردا -یکشنیه- افتتاح می شود و تا شنبه هفته بعد ادامه دارد، البته به دلیل شیوع کرونا این نشست که هر سال حضوری برگزار میشد، سال جاری غیرحضوری برگزار می شود.
معاون میراث فرهنگی کشور اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران در این دوره اجلاس 4 پرونده ارسال کرده است که در نوع خود یک رکورد است، این پرونده ها با بعضی از کشورها به صورت مشترک تدوین شده و پذیرفته شده است.
وی شرح داد: از چهار پرونده ارسالی، دو پرونده در کمیته ارزیابی مثبت ارزیابی شده است و به دو پرونده اشکالاتی گرفته است که دفاعیات و اسناد لازم را مجدد آماده و ارسال کردیم و در سایت مربوطه بارگذاری شده است و منتظر زمان طرح آنها هستیم.
طالبیان اضافه کرد: یکی از پرونده هایی که مثبت ارزیابی شده آیین زیارت تادئوس مقدس در آذربایجان غربی در ایران است، که هر ساله از جاهای مختلف دنیا ارامنه به این مکان(قره کلیسا) - که جز میراث دنیای ثبت شده است- می آیند، این پرونده بدو ثبت ارزیابی شده است که باید در این کمیته به رای گذاشته بشود.
معاون میراث فرهنگی به پرونده هنر نگارگری (مینیاتور) به عنوان پرونده مشترک ایران ترکیه، جمهوری آذربایجان و ازبکستان به عنوان میراث مشترک ناملموس اشاره نمود و گفت: این پرونده هم مثبت ارزیابی شده و در این دوره اجلاس مطرح می شود و شاید بعضی کشورها بعدا به آن ملحق شوند.
وی اعلام کرد: کمیته به دو پرونده اشکالاتی را وارد کرده است یکی پرونده ساختن و نواختن عود که با کشور سوریه مشترک است که بر روی بعضی از نکات مانند رضایت نامه ها ایراد گرفتند که مجدد اصلاح کردیم و امیدواریم بپذیرند.
طالبیان گفت: پرونده آیین جشن مهرگان است که با کشور تاجیکستان پرونده مشترک ارائه کرده ایم که ابهاماتی وجود داشت که برطرف کردیم و امیدواریم در این دوره رای بیاورد.
معاون میراث فرهنگی کشور گفت: مسئله ای که در این دوره وجود دارد شیوع بیماری کرونا است که منجر شده افراد را نمی بینیم و بیشتر جلسات مجازی است و کار پیچیده شده است، اما به هر صورت همه کشورهای شرکت کننده در این دوره یک یا دو پرونده دارند و ایران جزو کشورهای استثنایی است که 4 پرونده دارد.
وی گفت: در این دوره دو گزارش هم درباره دو پرونده قبلی که ثبت دنیای شده ارائه کرده ایم، دانش لنج سازی که عنوان میراث در خطر عنوان شده مستنداتی ارسال کردیم، و نقالی که گزارش دوره ای آن را ارسال کردیم که جلسه آن روز دوشنبه برگزار می شودو ثبت پرونده ها هم به ترتیب شروع می شود و تا روز آدینه نوبت ایران می رسد.
تعریف یونسکو از میراث فرهنگی ناملموس
طبق مفاد بند دوم کنوانسیون 2003 یونسکو، میراث فرهنگی ناملموس، این گونه تعریف می شود: رویه ها (عُرف ها)، نمادها، دانش ها، مهارت ها، ابزارها، اشیا، آثار هنری و مکان های مرتبط با آن ها، که جوامع و افراد، آن ها را بخشی از میراث ناملموس خود می شناسند و همیشه از نسلی به نسلی دیگر منتقل می شود و پیوسته از طریق انسان ها و جوامع و گروه ها در پاسخ به محیط اطراف شان و در تقابل با طبیعت و تاریخشان خَلق می شود و سازگار با مفاد حقوق بشر بین المللی و شرایط احترام متقابل میان جوامع، گروه ها و اشخاص باشد.
توجه به میراث فرهنگی ناملموس، نقش مهمی در گفت و گو بین فرهنگ های مختلف ایفا می نماید و سبب ایجاد احترام متقابل به تنوع فرهنگی و شیوه های گوناگون زندگی می شود. میراث فرهنگی ناملموس، فرصتی است برای عرضه و ارائه فرهنگ و سبک زندگیِ اصیل کشورهای مختلف دنیا در عرصه بین الملل؛ و موجب مقاومت فرهنگی در برابر یکسان سازی فرهنگیِ کشورهای قدرتمند دنیا می شود.
کلیسا تادئوس مقدس یا قره کلیسا، نام کلیسایی تاریخی در ایران، استان آذربایجان غربی است.
ساز عود (رود) یا بربت (بربط)، سازی متعلق به کشور ایران است که در تقسیم بندی سازها، در رده سازهای زهی قرار می گیرد. این ساز که زهی زخمه ای است در خاورمیانه و کشورهای عربی یکی از محبوب ترین سازها به شمار می رود.
بربط یا عود ایرانی نقش پررنگی در موسیقی ایرانی دارد. محمد رفیع اشعری یکی از متبحرترین سازندگان عود در ایران است که نقش زیادی در رواج این سازه و صادرات آن به کشورهای دیگر دارد.
از سوی دیگر، ابراهیم قنبری مهر با خلاقیت هایی در شکل و شمایل عود عربی مانند کوچک تر نمودن کاسه و بلندتر نمودن دسته، نسخه های جدیدی از عود را فراوری و به دنیا عرضه کرده است.
میراث آریا نوشت، مهرگان یا جشن مهر یکی از عظیمترین جشن های ایران باستان بوده است که در مهر روز از ماه مهر برگزار می شده است. مهرگان پس از نوروز عظیمترین جشن ایرانیان باستان بوده است.
منبع: گردشبان