شروع نشست سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر - مرجع مقالات

به گزارش گروه فرهنگی خبرنگاران، اولین نشست خبری سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر با حضور محمدمهدی عسگرپور دبیر این دوره از جشنواره به صورت مجازی امروز یکشنبه 19 اردیبهشت ماه در حال برگزاری است.

در ابتدای این نشست محمدمهدی عسگرپور با اشاره به اینکه شیوع ویروس کرونا باعث به وجود آمدن شرایط متفاوت در کسب و کار شده است، گفت: برگزاری جشنواره های سینمایی نیز به دلیل همین مساله با تغییرات بسیاری روبرو هستند. طی یک سال گذشته جشنواره های جهانی زیادی بودند که دستخوش تغییرات شدند و برخی برگزار و برخی دیگر برگزار نشدند و بخشی نیز به صورت دوگانه و به صورت مجازی و فیزیکی برگزار گردیدند. فکر می کنم نبض سینمای جهان و اساساً جشنواره ها با همین چند جشنواره عظیم می زند.

وی ادامه داد: جشنواره جهانی فیلم فجر در واقع اولین رویداد سینمایی بود که با کرونا روبرو شد. وقتی کرونا شیوع پیدا کرد، بحث تعویق جشنواره مطرح شد که در مرحله اول قرار شد در خردادماه سال گذشته جشنواره برگزار گردد، اما در آن سال در همه جای جهان برای برگزاری جشنواره های بین المللی مجوز صادر نشد و ما نیز در ادامه به این نتیجه رسیدیم که با یک بیماری ناشناخته روبرو شده ایم بنابراین اولین جشنواره ای بودیم که برگزاری رویدادمان را لغو کردیم.

برپایی جشنواره جهانی فیلم در نیمه اول خرداد

وی یادآور شد: به همین دلیل به دنبال روش های مختلف از برگزاری جشنواره بودیم که یکی از این روش ها استفاده از پلتفرم های مختلف بود. در یک سال گذشته بسیاری از جشنواره های بین المللی برگزار گردیدند که برخی کاملاً فیزیکی و برخی فیزیکی و مجازی و تعدادی نیز تنها به صورت مجازی برگزار گردید. ما نیز با توجه به شرایط فعلی تصمیم گرفتیم که این دوره از جشنواره طبق تاریخ همیشگی یعنی نیمه اول خردادماه برگزار گردد.

عسگرپور درباره ویژگی های این دوره از جشنواره شرح داد: انتخاب فیلم های جشنواره و کار های دیگر در قالب دبیرخانه دایمی انجام می گردد. چون انتخاب فیلم از کشور های مختلف پارامتر یک مجهولی نیست و همه جشنواره ها در طول سال، جریان کلی رویداد ها و جشنواره های دیگر را رصد می نمایند. از حدود 2 سال و اندی پیش به این طرف، همکاران ما نیز در ستاد جشنواره کار انتخاب فیلم را انجام می دادند، اما برخی از فیلم هایی که برای سال گذشته انتخاب شده بود عملاً دیگر غیرقابل استفاده بودند، چون یا اکران شده بودند یا در جشنواره های دیگر حضور پیدا کردند، به همین دلیل سیکل دیگری را پیگیری کردیم و در قالب آن بیش از هزار فیلم رصد شد.

وی متذکر شد: همچنین نمایش فیلم های کلاسیک بازسازی شده جزو بخش های مورد توجه جشنواره جهانی بود که با همکاری فیلمخانه ملی انجام می گردد و سال جاری 10 فیلم خارجی و 4 فیلم ایرانی را بازسازی نموده ایم که در جشنواره جهانی نمایش داده می گردد. در بخش سینمای ژانر هم که روی فیلم هایی در ژانر های خاص تمرکز می نماید، 5 فیلم خارجی و یک فیلم ایرانی خواهیم داشت. موضوع کارگاه ها نیز شامل حوزه کارگردانی، موسیقی فیلم و تدوین می گردد. همچنین محل برگزاری جشنواره نیز پردیس سینمایی چارسو، بدون برگزاری بازار و به صورت غیرفیزیکال خواهد بود. در محوطه پردیس چارسو نیز نمایشگاه پوستر های سینمای ایران و پوستر فیلم هایی که در کشور کوبا به نمایش در آمده اند، برگزار می گردد.

بازار جشنواره مجازی شد

عسگرپور اضافه کرد: مهم ترین تصمیم برای جشنواره سال جاری در بخش بازار بود، چون جشنواره جهانی فجر در منطقه جزو معدود محل هایی است که بقیه می توانند از آن استفاده نمایند. مهمترین تصمیم ما این بود که این بخش به شکل مجازی در یک پلتفرم امن برگزار گردد. بازار فیلم کن از پلتفرم سیناندو استفاده نموده است و برخی مسائل آن در این جهت رفع شده و الان به یک پلتفرم امن تبدیل شده است به همین دلیل ما نیز با آن قرارداد بسته ایم. برای این بخش 60 پکیج را در نظر گرفته ایم و 400 ظرفیت استفاده نماینده هم خواهد داشت. نحوه استفاده از این پلتفرم کاملاً تخصصی است و مخاطبان عادی نمی توانند به آن ورود نمایند.

دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر ادامه داد: یکی از موضوعاتی که سال جاری به دلیل شرایط کرونا قرار است، اتفاق بیفتد، استفاده از سالن های روباز است. پردیس چارسو در طبقه بالای خود یک سالن روباز را ایجاد می نماید و همچنین در سینماکانون نیز یک سالن روباز وجود دارد که از آن استفاده می گردد و فیلم های جشنواره در این سالن ها نمایش داده می شوند.

عسگرپور در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه از سال 99 تا امروز برخی از مدیران سینمایی تاکید به برگزاری فیزیکی جشنواره های فیلم در کشور دارند، درحالی است که جشنواره های معتبر جهانی به صورت آنلاین برگزار می گردد، گفت: در خصوص جشنواره هایی که کاملاً برگزار نمی گردد باید بگویم اطلاعات شما در این زمینه کامل نیست، من فهرستی از جشنواره هایی دارم که قرار است برگزار گردد و یا برگزار می گردد که بیشتر این جشنواره ها به صورت مجازی و فیزیکی خواهند بود. باید دید در کشور هایی که جشنواره ها به صورت فیزیکی و یا دوگانه برگزار گردیده، معترضانی هم داشته است یا خیر. این درخواست را دارم که اگر در این مورد حرفی است با آمار صحبت کنید.

وقتی بودجه جشنواره به اندازه نیم فیلم است

وی مطرح کرد: یکی از مسائل تاریخی ما این است که اکوسیستم آن موضوع را متوجه نمی شویم. زمانی که می گوییم سینما چیست، برخی می گویند فراوری، برخی فراوری و عرضه و برخی می گویند خود سینما و هرکسی به دید خود این مساله را نگاه می نماید، اکوسیستم سینما از نظر من این است که جشنواره ها برای چه چیز شکل گرفته است؟ برخی از رسانه های زرد معتقدند جشنواره ها یک مهمانی است، اما اکوسیستم یک جشنواره موارد مختلفی را در برمی گیرد. شما می گویید کرونا به سینما آسیب جدی زده است و من این را قبول دارم، اما در همین شرایط چند فیلم سینمایی فراوری شده است که یکی از راه های نمایش فیلم ها جشنواره های سینمایی هستند.

عسگرپور در پاسخ به سوال خبرنگار مهر درباره تغییری که در بودجه جشنواره با توجه به شرایط کرونا به وجود آمده است، شرح داد: جریانی در طول چند سال گذشته در زمینه شفاف سازی بودجه اتفاق افتاده که اتفاق خوبی است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این شفاف سازی رتبه اول را پیدا نموده است. گاهی بودجه یک جشنواره به اندازه فراوری یک فیلم بلند است که کل بودجه جشنواره جهانی در زمانی که برگزار می شد تقریباً معادل بودجه یک و نیم تا دو فیلم متعارف بود، اما در حال حاضر بودجه جشنواره جهانی با توجه به شرایط فعلی به اندازه بودجه نیم فیلم است که در نهایت بنیاد فارابی این بودجه ها را معین خواهد نمود. ردیف بودجه سال گذشته جشنواره یک و نیم میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود که ما نیز تصمیم گرفتیم جلوی برخی از هزینه ها را بگیریم. امیدواریم بتوانیم این دوره از جشنواره را با بودجه نیم فیلم برگزار کنیم.

وی در بخش دیگری از صحبت های خود تاکید نمود: جشنواره جهانی سکوی خوبی برای معرفی فیملسازان جوان ایرانی به خصوص در بخش رقابتی و بازار است و خوشبختانه ما جزو کشور هایی هستیم که هرسال فیلمسازان جوان در آن فیلم جدید می سازند که مشابه آن بسیار کم است. حتی در کشور های اروپایی چنین فضایی وجود ندارد به گونه ای که برخی از فیلمسازان اروپایی سینمای ایران را بهشت فیلمسازان اول دانسته اند، به همین دلیل در این دوره از جشنواره نیز شاهد حضور فیلمسازان جوان ایرانی هستیم.

وی درباره امکان حضور فیلم قهرمان اصغر فرهادی در این دوره از جشنواره گفت: اگر اجازه دهید اطلاعات فیلم ها طی چند روز آینده اعلام می گردد. درحال حاضر مشغول مذاکره با برخی از صاحبان فیلم ها هستیم البته متاسفانه تجربه نشان داده است که اعلام این اخبار در بود و نبود فیلم های مورد نظر تاثیر می گذارد، به عنوان مثال ما نام فیلم یک کارگردان معروف خارجی را اعلام می کنیم که در جشنواره حضور دارد، بعد تعدادی از ایرانیان چه در داخل و چه در خارج از کشور به صفحه مجازی آن هنرمند مراجعه می نمایند و به او می گویند با ایران همکاری نکند که این اتفاق یک پدیده است که دلایل مختلفی دارد.

موقعیت جشنواره جهانی فیلم فجر در منطقه منحصر به فرد است

این سینماگر یادآور شد: واقعیت این است که گاهی ما قدر و اندازه خود را بی مقدار می بینیم، به عنوان عضو فیاپف و دبیر جشنواره می گویم که جشنواره جهانی فیلم فجر جزو بهترین جشنواره ها ارزیابی شده است و ما از بسیاری از جشنواره های جهان جلوتر هستیم، اما عادت داریم که مرغ همسایه را غاز بدانیم. بسیاری از دوستان که جشنواره را نقد می نمایند، هیچکدام جشنواره های جهانی خارج از کشور را ندیده اند و من خرسند می شوم کسانی که جشنواره های خارجی را دیده اند هم در این زمینه نظر دهند. موقعیت جشنواره جهانی فیلم فجر در منطقه منحصر به فرد است و بسیاری از کشور های حاشیه ای از بازار سینمای ایران برای حضور در جشنواره های دیگر استفاده می نمایند که این مساله بسیار مهمی است.

دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر ادامه داد: گاهی به من می گفتند که این جشنواره و بازار آن چقدر خروجی داشته است در حالی که این سوال ها واقعاً طنز است. انتشار آمار بازار چندان مجاز نیست، گاهی برخی به بازار جشنواره سر می زنند و می گویند هیچ خرید فروشی صورت نمی گیرد، اما مساله این است که حضور در یک بازار فیلم، قرار و برگزاری جلسات ممکن است 2 سال بعد منجر به ایجاد یک فراوری مشترک گردد.

وی متذکر شد: به شکل طبیعی هر جشنواره ای با توجه به سیاست های خود، فیلم انتخاب می نماید، معلوم است که محدودیت های ما در بسیاری از موضوعات چه چیز است و این مساله را بسیاری از کشور ها می دانند؛ بنابراین تاجایی که امکان دارد فیلم هایی را انتخاب می کنیم که شرایط خاصی را داشته باشند که همین مساله کار را سخت می نماید. البته گاهی شده است به فیلمی بربخوریم که تنها یک اصلاح کوچک احتیاج داشته باشد که این موارد را با صاحب فیلم مطرح می کنیم تا اگر مایل بود این اصلاحات انجام گردد و اگر مایل نبود فیلم به چرخه جشنواره وارد نمی گردد.

عسگرپور درباره برگزاری عظیمداشت هنرمندان در این دوره جشنواره شرح داد: سال جاری هیچ عظیمداشت و نکوداشتی نخواهیم داشت چرا که برگزاری این مراسم ها باید فیزیکی باشند پس به دلیل کرونا بخش هایی از این دست که احتیاج به برگزاری فیزیکی دارند، حذف شدند.

وی ادامه داد: همه ما در دوره سختی به سر می بریم و باید به یکدیگر در جهت روحیه دادن یاری کنیم. واقعیت این است که زمینه افسردگی در همه جای جهان بالا رفته است. در بسیاری از کشور ها اعلام شده است که فراوری دچار مشکل شده، اما در ایران این مشکل را نداریم. به دلیل محدودیت های موجود افسردگی در جامعه به وجود آمده است، اما امیدوارم شرایطی را فراهم کنیم تا اتفاقات خوبی رقم بخورد. البته این را شنیدم که حضور در جشنواره ها تاثیر چندانی در شیوع کرونا نداشته است.

این کارگردان سینما در بخش دیگری از صحبت هایش درباره حضور خریداران قدیمی در بخش بازار گفت: زمانی که خریدارانی تاکید دارند چند سال در یک بازار حضور داشته باشند یعنی از آن بازار جواب گرفته اند، ضمن اینکه بسیاری از حاضران با هزینه شخصی در بازار های فیلم جشنواره حضور داشتند. همچنین در این دوره از جشنواره در قالب کارگاه های آموزشی ارتباط با سینماگران خارجی را به صورت مجازی خواهیم داشت.

وی درباره ظرفیت سالن های سینمایی و گروه هایی که می توانند در این جشنواره حضور داشته باشند، شرح داد: درباره ظرفیت سالن های سینمایی در حال حاضر نمی گردد، صحبت کرد چرا که همه چیز بستگی به پروتکل های بهداشتی دارد، مخاطبان نیز با حضور در باشگاه طرفداران می توانند سهمیه حضور داشته باشند و بخشی از بلیت ها نیز به صورت آنلاین فروخته می گردد.

عسگر پور درباره یاری جشنواره جهانی به مناطق محروم مانند دیگر رویداد های سینمایی یک سال گذشته، شرح داد: بودجه ما همان طور که عرض کردم به اندازه نیم فیلم است و امیدواری داریم که در همین محدوده جشنواره را برگزار کنیم. ما نه تهیه نماینده ای هستیم که ده یازده فیلم داشته باشیم نه چیز بیشتری! پس در محدوده همان بودجه نیم فیلم جشنواره را برگزار می کنیم و تجربه خوبی است که بتوانند در همین محدوده جشنواره ای برگزار گردد که نیمی از آن هم مجازی باشد. این تجربه ناخواسته، شاید باعث گردد که برخی از جشنواره ها بخواهند برخی از بخش هایشان را مجازی برگزار نمایند.

انتخاب فیلم هایی با مضامین هویت ملی

وی اضافه کرد: سال جاری محدودیت هایی وجود دارد، این را می دانم که یکی از رویکرد های جشنواره تبادل نظر ها و حضور فیزیکی است، اما نه ما بلکه بسیاری از جشنواره های خارجی نیز این شرایط را داشته اند البته در وروک شاپ ها و بازار ها به صورت آنلاین این اتفاق رخ می دهد. درحال حاضر بسیاری از هنرمندان ما با دیگر هنرمندان در خارج از کشور در ارتباط هستند، اما این مساله هم وجود دارد که در یک زمان معین با تعدادی از استفاده نمایندگان حرفه ای جشنواره به صورت مستقیم مرتبط می شوند که این ارتباط به وسیله پلتفرم هایی که در نظر گرفته شده انجام می گردد.

وی در خاتمه صحبت هایش در پاسخ به رویکرد انتخاب فیلم ها در این دوره از جشنواره بیان نمود: ما از موجودی مان در سینمای ایران برای جشنواره انتخاب می کنیم، بنابراین از ظرف موجود سینمای ایران برای انتخاب آثار بهره بردیم. از جمله پارامتر هایی که دوستان برای انتخاب آثار مورد توجه قرار دادند، این است که فیلم ها قابل رقابت با مشابه خارجی خود از جهات مختلف باشند. البته پارامتر های اضافه تر هم داشتیم که از آن جمله معرفی فیلم و فیلمساز جدید بوده است. از جهت مضامین نیز به سمت مضامینی می رویم که بیشتر هویت ملی ما در آن دیده گردد.