خواص گوجه فرنگی؛ از کنترل دیابت و محافظت از قلب تا کاهش فشار خون - مرجع مقالات

فرارو: گوجه فرنگی یکی از محبوب ترین مواد غذایی است که اکثر افراد به طور روزانه از آن ها استفاده می نمایند، گوجه فرنگی در حال حاضر چهارمین سبزی از نظر محبوبیت در میان سبزی های تازه در بازار بعد از سیب زمینی، کاهو و پیاز است. جدا از طعم خوب گوجه فرنگی و استفاده های فراوان دیگری می توان از این سبزی کرد، این ماده غذایی دارای مزایای شگفت انگیزی برای ارتقای سطح سلامتی و پیشگیری از ابتلا به بیماری ها و ناخوشی ها است.

خواص گوجه فرنگی برای سلامتی انسان شامل موارد نظیر، مراقبت از چشم، حفظ سلامت معده و دستگاه گوارش و کاهش فشار خون می گردد. آن ها همچنین به پیشگیری از دیابت، مسائل پوستی و عفونت های مجاری ادراری نیز یاری می نمایند. علاوه بر این، آن ها فرایند هضم را بهبود می بخشند، گردش خون را افزایش می دهند، سطوح کلسترول را در خون کاهش داده، تعادل مایعات و الکترولیت ها حفظ می نمایند، سبب محافظت از کلیه و سم زدایی بدن می شوند و همچنین در پیشگیری از پیری زودرس و کاهش التهاب نقش بسزایی دارند.

گوجه فرنگی دارای مقادیر زیادی از آنتی اکسیدان ها است که در مقابله با انواع متفاوت سرطان کاربرد دارند. همچنین این مواد غذایی یک منبع سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی است و بر روی پیشگیری از ابتلا به بیماری های قلبی عروقی موثر هستند.

گوجه فرنگی جزو دو دسته میوه و سبزی ها قرار می گیرد و یک ماده جدایی ناپذیر از غذا های مصرفی در سراسر دنیا، به ویژه در منطقه مدیترانه ای است. مصرف روزانه گوجه فرنگی به همراه بهبود طعم غذا سبب افزایش سلامتی می گردد. هر فرد می تواند آن ها را در مواد غذایی و غذا های مختلفی مانند ماکارونی، پیتزا، کچاپ و نوشیدنی های مختلف پیدا کنید. آن ها معمولا به آسانی کشت می شوند و یک منبع غذای فوق العاده به شمار می روند که دلیل عمده آن این است که گوجه فرنگی غذای اصلی بسیاری از ملیت ها است.

نام علمی گوجه فرنگی Solanum lycopersicum است و باور ها بر این است که این ماده غذایی بومی مکزیک است. با این وجود، استعمار آمریکا و آمریکای شمالی توسط اسپانیا سبب گسترش کاشت گوجه فرنگی شد. آن ها در واقع یک بوته هستند که به صورت سالانه رشد می نمایند و در خوشه هایی از میوه های قرمز کوچک و متوسط اندازه گیری می شوند. همچنین دارای گوشت قرمز نرم و صورتی و تعدادی از دانه ها و طعم کمی شیرین هستند. وزن تقریبی آن ها تقریبا 4 اونس است.

امروزه گوجه فرنگی ها در سراسر دنیا کشت می شوند و هزاران ارقام و نوع از آن وجود دارد که می تواند مزایای سلامتی منحصر به فرد را به فرد ارائه دهد.

حقایقی در خصوص گوجه فرنگی

از خواص گوجه فرنگی برای سلامتی انسان می توان به مملو بودن این ماده غذایی از مواد مغذی و ویتامین ها، از جمله وجود میزان قابل توجهی از ویتامین A، C، ویتامین K. و ویتامین B6، فولات و تیامین، اشاره نمود. ان ها همچنین منابع خوبی از پتاسیم، منگنز، منیزیم، فسفر و مس هستند و دارای مقادیر زیادی از فیبر غذایی و پروتئین و همچنین تعدادی از ترکیبات ارگانیک مانند لیکوپن می باشند. علاوه بر این ها گوجه فرنگی ها حاوی فولات هستند.

تمامی این مواد یاری می نمایند تا سطح هموسیستئین در بدن افراد متعادل گردد. هوموسیستئین یک اسید آمینه است که از تجزیه پروتئین بدست می آید و گفته می گردد خطر ابتلا به حملات قلبی و سکته مغزی را نیز افزایش می دهد. مدیریت سطوح هموسیستئین توسط فولات یکی از عوامل خطر در ابتلای به بیماری قلبی را کاهش می دهد.

مزایای سلامتی گوجه فرنگی

فواید گوجه فرنگی در حفظ سلامتی انسان از زمان های قدیم شناخته شده است. گوجه فرنگی ها منابع غنی از آنتی اکسیدان ها هستند و بر اساس تحقیقات مشخص شده است که در مقابله با رادیکال های آزاد و انواع سرطان ها به طور موثر عمل می نمایند. بهتر است جزئیات را در خصوص مزایای این ماده غذایی مورد بحث قرار دهیم.

1. آنتی اکسیدان

گوجه فرنگی دارای مقدار زیادی از لیکوپن است. لیکوپن یک پلی فنول یا ترکیب گیاهی است که با یک نوع پیشگیری از سرطان پروستات ارتباط دارد. همچنین لیکوپن آنتی اکسیدان است که در دفع رادیکال های آزاد نماینده سرطان بسیار موثر است. محصولات گوجه فرنگی 80 درصد از لیکوپن رژیم غذایی مصرف شده روزانه در ایالات متحده را تأمین می نمایند. این مزیت ناشی از مصرف گوجه فرنگی حتی می تواند با مصرف محصولات گوجه فرنگی گرم شده مانند کچاپ نیز حاصل گردد. لیکوپن در گوجه فرنگی در برابر ابتلای به سرطان از انسان دفاع می نماید و تایید شده است که در مبارزه با سرطان پروستات، سرطان دهانه رحم، سرطان معده و سرطان رکتوم و همچنین سرطان های گلو و مری موثر و مفید است.

طبق تحقیقات منتشر شده توسط دانشکده بهداشت عمومی هاروارد، این ماده غذایی ما را در برابر ابتلای به سرطان سینه و دهان محافظت می نماید. البته برای آنالیز نقش احتمالی لیکوپن در پیشگیری یا درمان سرطان، به تحقیق بیشتر در زمینه انسان احتیاج است.

2. منبع غنی از ویتامین ها و مواد معدنی

یک گوجه فرنگی تنها می تواند نزدیک به 40 درصد از احتیاج روزانه فرد را به ویتامین C. تامین کند. ویتامین C. یک آنتی اکسیدان طبیعی است که از تاثیر رادیکال های آزاد نماینده سرطان در آسیب رساندن به سیستم های بدن پیشگیری می نماید. این ماده غذایی همچنین حاوی ویتامین A. و پتاسیم فراوان و همچنین ماده آهن است. پتاسیم نقش حیاتی در حفظ سلامت عصبی دارد و دارای آهن است که برای حفظ گردش خون طبیعی لازم است. ویتامین K. که در لخته شدن خون و کنترل خونریزی لازم است، در گوجه فرنگی به فراوانی یافت می گردد.

3. محافظت از قلب

لیکوپن موجود در گوجه فرنگی از اکسیداسیون لیپید سرمی جلوگیری می نماید، در نتیجه تاثیر محافظتی در پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی دارد. مصرف منظم گوجه فرنگی به منظور کاهش میزان کلسترول LDL و تری گلیسیرید در خون تایید شده است. این چربی ها عامل اصلی بروز بیماری های قلبی-عروقی محسوب می شوند و در نهایت منجر به رسوب چربی ها در رگ های خونی می شوند.

4. مقابله با اثرات سیگار کشیدن

اسید کوماریک (coumaric acid) و اسید کلروژنیک در گوجه فرنگی، علیه نیتروزامین ها که اصلی ترین مواد سرطان زای موجود در سیگار محسوب می شوند، مبارزه می نمایند. حضور ویتامین A. در مقادیر زیاد در گوجه فرنگی نشان می دهد که سبب کاهش اثرات سرطان زایی ناشی از سیگار کشیدن می گردد و می تواند فرد را در برابر سرطان ریه محافظت کند.

5. حفظ بینایی

ویتامین A. موجود در گوجه فرنگی، سبب تقویت قدرت دید و جلوگیری از کوری شب و دژنراسیون ماکولا در فرد می گردد. ویتامین A. آنتی اکسیدانی قوی است که می تواند از اضافه شدن بتا کاروتن در بدن تشکیل گردد. به علت اثرات منفی رادیکال های آزاد ممکن است مسائل فراوانی برای بینایی ایجاد کند، ویتامین A. که یک آنتی اکسیدان است می تواند در پیشگیری از آن یاری کند. در مطالعات اخیر مربوط به بیماران مبتلا به سرطان چشم (AREDS) نشان داده شده است که افرادی که دارای مصرف بالای مواد غذایی از کاروتنوئید ها (لوتین و زاکسنتین) هستند، 35 درصد کاهش خطر ابتلا به AMD در آن ها وجود دارد.

6. یاری در هضم

گوجه فرنگی اغلب به عنوان یک میوه ملین (ضد یبوست) شناخته می گردد این ماده غذایی فیبر و حجم زیادی را به مدفوع اضافه می نماید و برای کاهش یبوست به وسیله اضافه کردن مقادیر فراوانی فیبر و یاری به روده بزرگ در این زمینه مفید است. مقدار فراوان فیبر در گوجه فرنگی سبب تحریک حرکت در عضلات صاف گوارشی و آزاد شدن شیره گوارشی و هضم نماینده می گردد. این امر می تواند حرکات روده فرد را تنظیم کند، در نتیجه سبب بهبود کلی سلامت دستگاه گوارش و در پیشگیری از ابتلا به مسائلی مانند سرطان کولورکتال یاری کند.

7. کاهش فشار خون بالا

مصرف روزانه گوجه فرنگی عموما ممکن است خطر ابتلا به هایپرتنشن را کاهش دهد که می تواند به عنوان فشار خون بالا شناخته گردد. این امر به علت سطوح قابل توجهی از پتاسیم موجود در گوجه فرنگی است. پتاسیم یک وازودیلاتور است، به این معنی که فشار در عروق خونی و شریان ها را کاهش می دهد، بنابراین با افزایش گردش خون و کاهش استرس در قلب سبب از بین بردن فشار خون بالا می گردد.

8. کنترل دیابت

در یک مطالعه اجرا شده توسط مجله انجمن پزشکی آمریکا مشخص شده است که مصرف روزانه گوجه فرنگی سبب کاهش استرس اکسیداتیو در دیابت نوع 2 می گردد. مطالعات حاکی از آن هستند که افراد مبتلا به دیابت نوع 1 که دارای رژیم های حاوی فیبر بالا هستند سطح گلوکز خون پایین تری دارند.

9. مراقبت از پوست

گوجه فرنگی در حفظ سلامت استخوان ها، دندان ها و مو و پوست موثر است. استفاده موضعی از آب گوجه فرنگی حتی برای درمان آفتاب سوختگی شدید نیز شناخته شده است. مصرف روزانه این ماده پوست را در برابر آریتمی ناشی از UV محافظت می نماید. علاوه بر این گوجه فرنگی به عنوان یک ماده غذایی ضد پیری رتبه خوبی دارد.

10. پیشگیری از ابتلا به عفونت های دستگاه ادراری

مصرف گوجه فرنگی از بروز عفونت های دستگاه ادراری و همچنین سرطان مثانه جلوگیری می نماید. این به این دلیل است که گوجه فرنگی دارای مقدار زیادی آب است که می تواند دفع ادرار را تحریک کند. به همین دلیل، آن ها دیورتیک هستند. این امر سبب حذف سموم از بدن و همچنین آب اضافی، نمک، اسید اوریک و بعضی از چربی های اضافی از بدن می گردد.

11. پیشگیری از تشکیل سنگ های صفراوی

مصرف پیوسته گوجه فرنگی ممکن است از ایجاد سنگ های صفراوی پیشگیری کند. مطالعات متفاوتی به منظور اثبات تاثیر گذاری این ماده غذایی در برابر بسیاری از بیماری های مزمن و انواع سرطان اجرا شده است. خواص آنتی اکسیدانی گوجه فرنگی می تواند از غذا های فرآوری شده مانند کچاپ و پوره نیز حاصل گردد. مصرف روزانه گوجه فرنگی ها احتیاج بدن انسان به ویتامین ها و مواد معدنی را تأمین می نماید و اثر محافظتی کلی بر روی بدن دارد.

آیا گوجه فرنگی های ارگانیک بهتر هستند؟

گوجه فرنگی های ارگانیک، بر اساس یک تحقیق در دانشگاه کالیفرنیا، در محیط هایی فراوری می گردد که دارای مواد افزودنی کمتری هستند، زیرا کود شیمیایی سرشار از نیتروژن به آن ها اضافه نمی گردد. این امر منجر به وجود مقادیر بالایی از آنتی اکسیدان هایی مانند کورستین و کومپفرول در گوجه فرنگی های ارگانیک می گردد. همان طور که همه می دانیم، آنتی اکسیدان ها برای سلامتی مفید هستند و در کاهش بروز بیماری های قلبی عروقی در انسان یاری می نمایند.

علاوه بر این، فراوری گوجه فرنگی مبتنی بر افزودن مواد شیمیایی به وسیله اسپری کردن مقدار زیادی آفت کش ها و حشره کش ها به گوجه فرنگی است. گوجه فرنگی یک محصول بسیار افشانه شده در سراسر دنیا است. در نتیجه، بسیاری از دوستداران این ماده غذایی ارگانیک بر این باورند که آن ها از آلودگی شیمیایی محافظت می شوند، در زمانی که آن ها به جای آن از مواد ارگانیک استفاده می نمایند پس آن ها استفاده از گوجه فرنگی ارگانیک را ترجیح می دهند. البته به جز این، کشاورزی ارگانیک نیز برای محیط زیست مفید و خوب است.